Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται στα πρόθυρα ενός δεύτερου ψυχρού πολέμου που θα μπορούσε να «εκμηδενίσει» την πρόοδο που έχει σημειωθεί μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, προειδοποίησε ανώτερος αξιωματούχος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Το οποίο ΔΝΤ προέβη σε συστάσεις για την ελληνική οικονομία πριν ένα σχεδόν μήνα.
Η Gita Gopinath, πρώτη αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΔΝΤ, δήλωσε ότι ο επιταχυνόμενος κατακερματισμός της παγκόσμιας οικονομίας σε περιφερειακά μπλοκ ισχύος – με επίκεντρο τις ΗΠΑ και την Κίνα – κινδυνεύει να αφανίσει τρισεκατομμύρια δολάρια σε παγκόσμια παραγωγή.
«Η παγκόσμια οικονομία βρίσκεται σε σημείο καμπής» μπορούν να συμβούν τα πάντα
«Αν κατρακυλήσουμε στον δεύτερο ψυχρό πόλεμο, γνωρίζοντας το κόστος, μπορεί να μην δούμε αμοιβαία εξασφαλισμένη οικονομική καταστροφή. Αλλά θα μπορούσαμε να δούμε έναν αφανισμό των κερδών από το ανοιχτό εμπόριο», είπε.
«Αναδύονται γραμμές ρήξης, καθώς ο γεωοικονομικός κατακερματισμός γίνεται όλο και περισσότερο πραγματικότητα. Εάν ο κατακερματισμός βαθύνει, θα μπορούσαμε να βρεθούμε σε έναν νέο ψυχρό πόλεμο».
«Οι κυβερνήσεις οφείλουν να συνεργαστούν και να απομακρυνθούν από το χείλος του γκρεμού»
Προειδοποιώντας ότι ο κόσμος βρισκόταν σε «σημείο καμπής», καθώς οι εντάσεις μεταξύ των ισχυρότερων εθνών του πλανήτη αυξάνονται, η Gopinath προέτρεψε τις κυβερνήσεις να απομακρυνθούν από το χείλος του γκρεμού και να συνεργαστούν σε κοινές οικονομικές προτεραιότητες, όπου αυτό είναι δυνατόν.
Η παρέμβασή της έρχεται εν μέσω επιβράδυνσης του διεθνούς εμπορίου από τότε που η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022 πυροδότησε τις προϋπάρχουσες εντάσεις μεταξύ των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών κρατών στα δυτικά και της Κίνας και της Ρωσίας στα ανατολικά.
«Ενώ δεν υπάρχουν σημάδια ευρείας υποχώρησης από την παγκοσμιοποίηση, αναδύονται γραμμές ρήξης, καθώς ο γεωοικονομικός κατακερματισμός γίνεται όλο και περισσότερο πραγματικότητα. Εάν ο κατακερματισμός βαθύνει, θα μπορούσαμε να βρεθούμε σε έναν νέο ψυχρό πόλεμο», δήλωσε.
Εκθέτοντας τις πιθανές ζημιές από μια κατάρρευση του εμπορίου μεταξύ των δύο μπλοκ – που διαιρούνται κατά μήκος των γραμμών της ψηφοφορίας του ΟΗΕ για το ψήφισμα του 2022 για την Ουκρανία – η Gopinath δήλωσε ότι η παγκόσμια οικονομία θα μπορούσε να αναμένει να δει απώλειες αξίας περίπου 2,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) ή περίπου 2,5 τρισ. δολάρια αν το εμπόριο (σ.σ. μεταξύ των δύο οικονομικών μπλοκ) εξαλειφθεί εντελώς.
Ωστόσο, ανάλογα με την ικανότητα των οικονομιών να προσαρμοστούν στις νέες διαιρέσεις στο παγκόσμιο εμπόριο, οι απώλειες θα μπορούσαν να φθάσουν το 7% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ο κατακερματισμός των άμεσων ξένων επενδύσεων σε δύο μπλοκ με επίκεντρο τις ΗΠΑ και την Κίνα -με ορισμένες χώρες να παραμένουν ανένταχτες- θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε μακροπρόθεσμες παγκόσμιες απώλειες περίπου 2% του ΑΕΠ.
Οι διεθνείς εμπορικές και επενδυτικές ροές παραπαίουν τα τελευταία χρόνια εν μέσω της κατάρρευσης των σχέσεων μεταξύ ορισμένων από τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου, με την αύξηση των προστατευτικών πολιτικών μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
θα μπορούσε να αναμένει να δει απώλειες αξίας περίπου 2,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος (ΑΕΠ) ή περίπου 2,5 τρισ. δολάρια αν το εμπόριο (σ.σ. μεταξύ των δύο οικονομικών μπλοκ) εξαλειφθεί εντελώς.
Οι αλλαγές σε προμηθευτές για την ενδυνάμωση των εθνικών οικονομιών ή φιλικών χωρών και οι προμήθειες κλιματικό πρόσημο
Σε απάντηση, οι εταιρείες έχουν πιέσει για την «μείωση του κινδύνου» στις αλυσίδες εφοδιασμού μετά από χρόνια ανεξέλεγκτης παγκοσμιοποίησης μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου. Η διατάραξη των μακρών αλυσίδων εφοδιασμού κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid επιτάχυνε τη διαδικασία, εν μέσω ενός κύματος επανατοποθέτησης πόρων και νέων συμμαχιών, με επιχειρήσεις που προμηθεύονται βασικά υλικά από εγχώριους προμηθευτές ή από προμηθευτές που βρίσκονται σε πολιτικά ευθυγραμμισμένα έθνη.
Οι κυβερνήσεις διαθέτουν επίσης δισεκατομμύρια δολάρια για να δώσουν ώθηση στην εγχώρια οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα καλλιεργούν πράσινες βιομηχανίες για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης. Ενώ αναγνώρισε ότι υπάρχουν οφέλη για τις χώρες από αυτό το εγχειρίδιο, η Gopinath προειδοποίησε ότι η αποτυχία διαχείρισης της διαδικασίας θα μπορούσε «εύκολα να υπερκαλύψει αυτά τα οφέλη και ενδεχομένως να ανατρέψει σχεδόν τρεις δεκαετίες ειρήνης, ολοκλήρωσης και ανάπτυξης που βοήθησαν να βγουν δισεκατομμύρια από τη φτώχεια».
Θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποια οφέλη για τις πολιτικά αδέσμευτες χώρες που θα λειτουργούσαν ως «συνδετικοί κρίκοι» μεταξύ των μεγαλύτερων αντίπαλων οικονομικών δυνάμεωνμ δήλωσε η Gita.Gopinath του ΔΝΤ.
Οι αδέσμευτες χώρες που θα λειτουργούν ως μεζάζοντες μεταξύ αντίπαλων οικονομικών μπλοκ
Σε ομιλία της στην Κολομβία τη Δευτέρα, η αναπληρώτρια γενική διευθύντρια του ΔΝΤ είπε ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν κάποια οφέλη για τις πολιτικά αδέσμευτες χώρες που θα λειτουργούσαν ως «συνδετικοί κρίκοι» μεταξύ των μεγαλύτερων αντίπαλων οικονομικών δυνάμεων.
Η Gopinath τόνισε πως ορισμένοι μεγάλοι κατασκευαστές ηλεκτρονικών ειδών μεταφέρουν την παραγωγή τους από την Κίνα στο Βιετνάμ, επειδή οι ΗΠΑ επέβαλαν δασμούς στα κινεζικά προϊόντα. Ωστόσο, το Βιετνάμ προμηθεύεται το μεγαλύτερο μέρος των εισροών του από την Κίνα.
Οι χώρες της Λατινικής Αμερικής θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν, συμπεριλαμβανομένων των εξαγωγέων πρώτων υλών της Νότιας Αμερικής και του Μεξικού – το οποίο επισκίασε την Κίνα ως ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών προς τις ΗΠΑ φέτος. Είπε ότι πολλοί κατασκευαστές που ανοίγουν εργοστάσια στο Μεξικό είναι κινεζικές επιχειρήσεις που στοχεύουν στην αγορά των ΗΠΑ, ενώ η μεξικανική ένωση ιδιωτικών βιομηχανικών πάρκων αναμένει ότι μία στις πέντε νέες επιχειρήσεις τα επόμενα δύο χρόνια θα είναι κινεζικές.
«Μπορούν να επωφεληθούν άμεσα από την εκτροπή του εμπορίου και των επενδύσεων σε μια κατακερματισμένη παγκόσμια οικονομία και να αμβλύνουν την αρνητική επίδραση του κατακερματισμού στο εμπόριο, μειώνοντας έτσι το κόστος του», είπε.
Ωστόσο, οι χώρες αυτές θα μπορούσαν επίσης να χάσουν από μια επιδεινούμενη διάσπαση του διεθνούς εμπορίου, πρόσθεσε ο Gopinath. «Εάν ο κατακερματισμός επιδεινωθεί, ακόμη και εκείνοι που επωφελούνται από τον κατακερματισμό στις ήπιες μορφές του θα μπορούσαν να μείνουν με ένα μεγαλύτερο κομμάτι μιας μικρότερης πίτας σε ένα ακραίο σενάριο. Εν ολίγοις, όλοι θα χάσουν».
