Ο Γάλλος πρόεδρος έτυχε υποδοχής με παρελάσεις και δείπνα. Η επικεφαλής της ΕΕ έμεινε, ως επί το πλείστον, μόνη.
Ήταν μια ιστορία δύο επισκέψεων. Ο Γάλλος Πρόεδρος Emmanuel Macron περπάτησε στο κόκκινο χαλί στο Πεκίνο την εβδομάδα που μας πέρασε, παραβρέθηκε σε κρατικό δείπνο και η παρουσία του χαιρετίστηκε με στρατιωτικές παρελάσεις και κανονιοβολισμούς στην πλατεία Τιενανμέν. Όταν το αεροπλάνο του Macron προσγειώθηκε, τον καλωσόρισε προσωπικά ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας. Όταν έφτασε η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen, οδηγήθηκε στην κοινή έξοδο επιβατών από τον υπουργό Οικολογίας.
Ήταν ένα μοτίβο που επαναλήφθηκε ξανά και ξανά τις επόμενες δύο μέρες, καθώς η Κίνα προσπάθησε να παίξει «διαίρει και βασίλευε» με τους δύο ηγέτες, οι οποίοι είχαν αποφασίσει την κοινή επίσκεψη σε μια προσπάθεια να παρουσιάσουν ένα ενιαίο ευρωπαϊκό μέτωπο.
Ενώ το πρόγραμμα του Macron ήταν υπερπλήρες, το πρόγραμμα της von der Leyen ήταν λιτό. Κάθε χρόνο ο Γάλλος πρόεδρος παρευρισκόταν σε πλούσιο κρατικό δείπνο το βράδυ της Πέμπτης με τον Κινέζο Πρόεδρο Xi Jinping, η επικεφαλής της ΕΕ έδινε μια βαρετή συνέντευξη Τύπου στην έδρα της ίδιας της αντιπροσωπείας της ΕΕ. Ενώ τα κρατικά μέσα μαζικής ενημέρωσης χαιρέτισαν τη σχέση Κίνας – Γαλλίας, τα κινεζικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης δαιμονοποίησαν τη von der Leyen, ως αμερικανική μαριονέτα.
Η διάκριση δείχνει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει η Ευρώπη στην αντιμετώπιση της Κίνας. Τα 27 μέλη της ΕΕ έχουν μια σειρά από απόψεις σχετικά με τον τρόπο προσέγγισης της Κίνας και το Πεκίνο το γνωρίζει αυτό. Στην περίπτωση του Macron και της von der Leyen, το Πεκίνο βλέπει περισσότερες πιθανότητες να σημειώσει πρόοδο με τον Γάλλο ηγέτη, τοποθετώντας την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ σε μια υποδεέστερη θέση.
Η στρατηγική παρουσιάστηκε πλήρως την Πέμπτη, καθώς ο Xi κατέβηκε τα μεγάλα σκαλιά της μεγαλοπρεπούς Μεγάλης Αίθουσας του Λαού για να χαιρετήσει τον Γάλλο πρόεδρο, με χαμόγελα και χειραψία. Κάτω από μια σειρά από κυματίζουσες κόκκινες σημαίες, οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν χαιρετισμούς πριν από την επίσημη συνάντηση – στην οποία συμμετείχαν μερικοί σύμβουλοι του Macron. Δεν υπήρχε von der Leyen. Θα συμμετείχε αργότερα στις συναντήσεις, ανεβαίνοντας τις σκάλες της Μεγάλης Αίθουσας μόνη της.
Κοινή προσέγγιση, ασύνδετη προσγείωση
Η απόφαση του Macron να προσκαλέσει την von der Leyen στο ταξίδι προοριζόταν ως επίδειξη ευρωπαϊκής ενότητας. Το αποτέλεσμα ήταν κάθε άλλο παρά αυτό. Ενώ αξιωματούχοι της Κομισιόν είχαν τονίσει – πριν από το ταξίδι – ότι η von der Leyen θα ακολουθούσε διαφορετικό πρόγραμμα από τον Γάλλο πρόεδρο (και δεν θα συμμετείχε στην κρατική του επίσκεψη) το αποτέλεσμα ήταν μερικές φορές μια διχασμένη εικόνα.
Τα κινεζικά κρατικά μέσα ενημέρωσης τόνισαν τα ανταγωνιστικά προγράμματα, προβάλλοντας, κατά κύριο λόγο, την επίσκεψη του Γάλλου προέδρου. Στην αρχική σελίδα του πρακτορείου ειδήσεων Xinhua, μεγάλο μέρος της εστίασης επικεντρώθηκε εξ ολοκλήρου στον Macron και στους δεσμούς της Κίνας με τη Γαλλία, αφήνοντας την ΕΕ σαν ένα σχεδόν αόρατο θέμα. Σε άλλα μέσα ενημέρωσης, η von der Leyen διασύρθηκε εντελώς – μια κατάσταση που επιταχύνθηκε από τότε που η επικεφαλής της ΕΕ εκφώνησε μια σχετικά επιθετική ομιλία για την Κίνα, την περασμένη εβδομάδα.
«Το ταξίδι του Macron στην Κίνα έρχεται με την προσδοκία ότι η Κίνα θα δώσει ώθηση στη Γαλλία… αλλά φέρνοντας την von der Leyen μαζί του, ο Γάλλος πρόεδρος υπέσκαψε την ειλικρίνεια του», ανέφερε άρθρο που δημοσιεύτηκε σε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης που συνδέεται με το Υπουργείο Άμυνας. Συνέχισε γράφοντας: « Η Von der Leyen, πολύ γνωστή – υπέρ των ΗΠΑ – προσωπικότητα, ξεπούλησε την Ευρώπη προς όφελος των ΗΠΑ, που δεν φείδονται προσπαθειών για να ωθήσουν την Ευρώπη να συγκρουστεί με τη Ρωσία. Τα κατάφερε να έρθει στην Κίνα μόνο χάρις στον Macron».
Αρκετοί σχολιαστές – με τεράστιους αριθμούς ακολούθων στις κινεζικές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης – έγραψαν ότι η επίσκεψη της von der Leyen έγινε «με κακή πίστη».
«Ο σκοπός της δεν είναι καθόλου απλός», σύμφωνα με έναν σχολιαστή με 250.000 ακολούθους. «Οι Αμερικανοί μπορεί να της ανέθεσαν να παρακολουθεί προσεκτικά τον Macron».
Όμως, δεν ήταν μόνο οι Κινέζοι σχολιαστές που «έπιασαν» τη διχόνοια που προέκυψε από τις αταίριαστες επικοινωνίες του ταξιδιού. Οι διαφορές πολιτικής του Macron και της von der Leyen όσον αφορά την Κίνα – ο ένας ηγέτης πρόθυμος να συνεργαστεί με το Πεκίνο η άλλη με προοπτική «γερακιού» – εμφανίστηκε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης. Ώρες μετά την άφιξη του στην Κίνα την Τετάρτη, ο Γάλλος πρόεδρος είχε ήδη αποστασιοποιηθεί από την κεντρική ομιλία της von der Leyen. Ερωτηθείς σχετικά κατά τη διάρκεια συνάντησης με τον Τύπο, ο Macron αρνήθηκε να σχολιάσει την ομιλία και αντ’ αυτού είπε ότι η ΕΕ «έχει μια στρατηγική που καθορίστηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Αυτή η στρατηγική είναι σαφής και καθορισμένη και αυτή είναι η αναφορά μας».
Ενώ Γάλλοι αξιωματούχοι τόνισαν ότι ο Macron δεν ενδιαφέρεται να θέσει το θέμα της Ταϊβάν στους οικοδεσπότες του, η von der Leyen συζήτησε το καθεστώς του νησιού με τον Xi. «Κανείς δεν πρέπει να αλλάξει μονομερώς το status quo σε αυτήν την περιοχή, δια της βίας», είπε. «Η χρήση βίας για την αλλαγή του status quo είναι απαράδεκτη και είναι σημαντικό οι εντάσεις που ενδέχεται να προκύψουν να επιλυθούν μέσω διαλόγου», συμπλήρωσε.
Η κινεζική ανάγνωση των συνομιλιών του Xi με τη von der Leyen – την πρώτη διμερή τους συνάντηση – έδειξε επίσης ότι ήταν λιγότερο από φιλική. «Η Κίνα και η ΕΕ πρέπει να εντείνουν την επικοινωνία για να δημιουργήσουν τη σωστή αμοιβαία κατανόηση και να αποφύγουν παρερμηνείες ή εσφαλμένες κρίσεις», είπε ο Xi, επαναλαμβάνοντας τη γλώσσα που χρησιμοποίησε ο πρεσβευτής του στην ΕΕ σχολιάζοντας τη σκληρή ομιλία της von der Leyen για την Κίνα την περασμένη εβδομάδα. «Ελπίζουμε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα παίξει έναν εποικοδομητικό ρόλο… με βάση τα θεμελιώδη και μακροπρόθεσμα συμφέροντα της ΕΕ», συμπλήρωσε.
Ο Macron υιοθέτησε μια πιο ήπια προσέγγιση με τον Xi. Ο Γάλλος πρόεδρος διακύβευσε τη φήμη του ως διεθνούς πολιτικού στην προσπάθεια να πείσει την Κίνα να χρησιμοποιήσει τη μόχλευση της με τη Ρωσία για να τερματίσει τη σύγκρουση στην Ουκρανία – μια στρατηγική που δοκίμασε ανεπιτυχώς με τον Ρώσο ηγέτη Vladimir Putin, πέρυσι. Αν και πίεσε τον Xi να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στη Ρωσία κατά τη διάρκεια της 90λεπτης συνάντησής του, δεν είχε πολλά να επιδείξει για τις προσπάθειές του. Ο Xi συμφώνησε να τηλεφωνήσει στον Ουκρανό Πρόεδρο Volodymyr Zelenskyy – αλλά μόνο σε απροσδιόριστο χρόνο.
Αντίθετα, ο Macron σημείωσε πιο συγκεκριμένη πρόοδο σε οικονομικά ζητήματα, προεδρεύοντας της υπογραφής πολλών συμφωνιών, συμπεριλαμβανομένης της πώλησης 160 αεροπλάνων Airbus. Σύμφωνα με το Elysée, η κινεζική κυβέρνηση ενέκρινε την αγορά 150 αεροπλάνων A320 Neo και 10 A350 – μια παράδοση που ήταν μέρος μιας συμφωνίας ύψους 36 δισεκατομμυρίων ευρώ που ανακοίνωσε η Airbus, πέρυσι.
Καθώς ο Macron ολοκλήρωνε την επίσκεψη του, ήταν ξεκάθαρο ότι ο Γάλλος πρόεδρος απολάμβανε την προσοχή – συνολικά ο Xi και ο Macron πέρασαν επτά ώρες μαζί, σύμφωνα με αξιωματούχο των Ηλυσίων. Ο «προσωπικός χρόνος που αφιέρωσε ο Xi στην επίσκεψη μας δείχνει ότι η Γαλλία δεν θεωρείται μια χώρα όπως οι άλλες», είπε στους δημοσιογράφους ο (ξεκάθαρα κολακευμένος) Macron.
Μένει να δούμε εάν οι δυνάμεις πειθούς του Macron μπορούν να υπερβούν τις επιχειρηματικές συμφωνίες και να πείσουν πραγματικά την Κίνα να ανταποκριθεί στις διεθνείς πιέσεις και να παροτρύνει τη Ρωσία να τερματίσει την εισβολή της στην Ουκρανία.
Πηγή: Politico
