Η Νέα Ζηλανδία έγινε είδηση τον Δεκέμβριο του 2022 όταν ανακοίνωσε το σχέδιό της να γίνει η πρώτη χώρα του κόσμου που απαγορεύει πλήρως το κάπνισμα για τη νέα γενιά. Τώρα, ξαναγίνεται είδηση με την απόφαση της νέας κυβέρνησης να ακυρώσει τον φιλόδοξο νόμο.
Η θεαματική κωλοτούμπα έχει οικονομικά κίνητρα, καθώς η κυβέρνηση ποντάρει στα έσοδα από τη συνέχιση της πώλησης προϊόντων καπνού για να προχωρήσει σε φοροελαφρύνσεις.
Ειδικοί σε θέματα υγείας δεν συγκράτησαν τα λόγια τους σχολιάζοντας την είδηση: «Είμαστε σοκαρισμένοι και αηδιασμένοι» δήλωσε στο BBC ο καθηγητής Ρίτσαρντ Έντουαρντς, ειδικός του Πανεπιστημίου του Οτάγκο σε θέματα αντικαπνιστικής πολιτικής και δημόσιας υγείας.
«Πρόκειται για απίστευτα οπισθοδρομικό βήμα […] Οι περισσότεροι φορείς υγείας στη Νέα Ζηλανδία έχουν σοκαριστεί με αυτό που έκανε η κυβέρνηση» είπε.
Θέμα οικονομίας
Η νομοθεσία που παρουσιάστηκε το 2022 από την τότε κυβέρνηση της Τζασίντα Άρντεν θα απαγόρευε την πώληση προϊόντων καπνού για όσους γεννήθηκαν την 1η Ιανουαρίου 2009 ή αργότερα.
Θα μείωνε επίσης τον αριθμό των σημείων λιανικής πώλησης προϊόντων καπνού κατά 90%.
Το υπουργείο Υγείας προέβλεπε τότε ότι η απαγόρευση θα έσωζε 5.000 ζωές τον χρόνο και θα προσέφερε εξοικονόμηση πόρων 5 δισ. δολαρίων την επόμενη 20ετία χάρη στον περιορισμό των εξόδων για παροχή φροντίδας σε καπνιστές.
Το Εθνικό Κόμμα, το οποίο εξασφάλισε το 38% των ψήφων στις εκλογές του Οκτωβρίου, δεν είχε προαναγγείλει προεκλογικά την κατάργηση του νόμου, φαίνεται όμως ότι υποχώρησε σε πιέσεις των εταίρων του στον κυβερνητικό συνασπισμό, το λαϊκίστικο κόμμα New Zealand First και οι φιλελεύθεροι Act.
Ορισμένοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του πρωθυπουργού Κρις Λάξον, ανησυχούν για τις οικονομικές απώλειες των λιανεμπόρων αλλά και το ενδεχόμενο εμφάνισης μιας μαύρης αγοράς για προϊόντα καπνού.
Η ακύρωση του αντικαπνιστικού νόμου ήταν μια από τις πρώτες αποφάσεις της νέας κυβέρνησης, η οποία σχηματίστηκε μόλις την περασμένη Παρασκευή, έπειτα από εβδομάδες άκαρπων διαπραγματεύσεων.
Όπως σχολίασε σε τοπικά μέσα ο Ρόμπερτ Μπίγκλχολ, επικεφαλής της αντικαπνιστικής πρωτοβουλίας Action for Smokefree 2025, «η ιδέα ότι οι φοροελαφρύνσεις θα πληρωθούν από ανθρώπους που συνεχίζουν να καπνίζουν είναι σοκαριστική».
