Η έκρηξη της τιμής του ελληνικού ελαιολάδου κατά 101% το τρίτο τρίμηνο του 2023 συγκριτικά με το αντίστοιχο περσινό διάστημα, αποτελεί τον κυριότερο παράγοντα για την άνοδο της μέσης τιμής των αγροτικών προϊόντων στη χώρα μας κατά 22%. Στον αντίποδα, σε 21 από τις 27 χώρες της ΕΕ, οι τιμές των αγροτικών προϊόντων το ίδιο διάστημα καταγράφουν μείωση.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Eurostat, μετά από μια περίοδο …αναστάτωσης των παγκόσμιων αγορών καθ’ όλη τη διάρκεια του 2021 και του 2022 λόγω των αυξημένων τιμών, το τρίτο τρίμηνο του 2023, οι τιμές αυτές των ευρωπαϊκών αγροτικών προϊόντων της ΕΕ τόσο για τις εκροές όσο και για τις εισροές, που δεν σχετίζονται με επενδύσεις μειώθηκαν.
Ειδικότερα, η μέση τιμή των αγροτικών προϊόντων, που λαμβάνουν οι αγρότες μειώθηκε κατά 9% το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του 2022. Επιταχύνθηκε, επίσης ο ρυθμός μείωσης των τιμών των γεωργικών εισροών που δεν σχετίζονται με επενδύσεις από -5% το δεύτερο τρίμηνο του 2023 σε -11% το τρίτο τρίμηνο.
Οι αυξήσεις των τιμών της αγροτικής παραγωγής κορυφώθηκαν το τρίτο τρίμηνο του 2022 (+30% σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του 2021). Στη συνέχεια, παρατηρήθηκε σημαντική επιβράδυνση της αύξησης των τιμών μέχρι την πτώση το τρίτο τρίμηνο του 2023: 26% το τέταρτο τρίμηνο του 2022, 17% το πρώτο τρίμηνο του 2023 και 2% το δεύτερο τρίμηνο του τρέχοντος έτους.
Οι μειώσεις…
Η συνολική μείωση των τιμών των γεωργικών προϊόντων το τρίτο τρίμηνο του 2023 αντανακλά έντονες αντιθέσεις μεταξύ των επιμέρους προϊόντων. Η μέση τιμή των δημητριακών μειώθηκε κατά το ένα τρίτο περίπου (-32%, εντός της οποίας σημειώθηκε μεγάλη πτώση για τη σίκαλη, το σιτάρι και το κριθάρι μεταξύ άλλων).
Η τιμή του γάλακτος μειώθηκε επίσης απότομα κατά 15%, ενώ υπήρξαν πιο ήπιες μειώσεις για τα φρούτα κατά 5% και τα πουλερικά κατά 3%, μεταξύ άλλων προϊόντων.
…και οι αυξήσεις
Αντίθετα, υπήρξαν ορισμένες απότομες αυξήσεις τιμών το τρίτο τρίμηνο του 2023: η πιο απότομη άνοδος ήταν για το ελαιόλαδο κατά 73% σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του 2022, ακολουθούμενη από τις φυτικές ύλες που χρησιμοποιούνται για πλέξιμο κατά 50%, τις πατάτες (άλλες πατάτες +48%, πατάτες που περιλαμβάνουν σπόρους και πατάτες για κατανάλωση, και οι δύο +30%) και τα ζαχαρότευτλα (κατά 44%).
Μεταξύ των εισροών που δεν σχετίζονται με επενδύσεις, τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης των τιμών σημειώθηκαν για τα λιπάσματα και τα βελτιωτικά εδάφους κατά 36%, την ενέργεια και τα λιπαντικά κατά 18% και τις ζωοτροφές κατά 12%.
Πτώση των τιμών σε 21 χώρες της ΕΕ
Σε εθνικό επίπεδο, οι περισσότερες χώρες της ΕΕ (21 από τις 27) κατέγραψαν μείωση των τιμών παραγωγού για το σύνολο των αγροτικών προϊόντων το τρίτο τρίμηνο του 2023 σε σύγκριση με το ίδιο τρίμηνο του 2022.
Οι μεγαλύτερες μειώσεις τιμών καταγράφηκαν στις χώρες με υψηλή εξειδίκευση στα δημητριακά ή/και στο γάλα, δηλαδή στη Βουλγαρία κατά 28%, στην Ουγγαρία κατά 26%, στη Λιθουανία και τη Λετονία κατά 24% και στη Σλοβακία κατά 20%.
Αντίθετα, οι τιμές αυξήθηκαν σε 6 χώρες του Νότου: Ελλάδα (22%), Κύπρος (11%), Πορτογαλία (8%), Ισπανία και Μάλτα (5%) και Ιταλία (1%). Ένας από τους παράγοντες που οδήγησαν σε αυτές τις αυξήσεις ήταν η απότομη αύξηση της τιμής του ελαιολάδου, μεταξύ άλλων κατά 103% στην Ισπανία, κατά 101% στην Ελλάδα, κατά 99% στην Πορτογαλία και κατά 31% στην Ιταλία.
Όσον αφορά τις εισροές που δεν σχετίζονται με επενδύσεις, τα μεγαλύτερα ποσοστά μείωσης των τιμών σε σύγκριση με το τρίτο τρίμηνο του 2022 αναφέρθηκαν στη Λιθουανία κατά 27% και τις Κάτω Χώρες κατά 26%. Η Μάλτα ήταν η μόνη χώρα της ΕΕ που κατέγραψε αύξηση κατά 1%.
Πηγή: ΟΤ
