Ο Χακάν Φιντάν σε πρόσφατη συνέντευξη του φρόντισε να ξεχωρίσει το Κυπριακό, ως «ένα μεγάλο ζήτημα από μόνο του» στο οποίο Ελλάδα και Τουρκία δεν ενσκήπτουν πολύ αυτή τη στιγμή.
Το διαχώρισε μάλιστα από τα ελληνοτουρκικά, για τα οποία μίλησε ανοιχτά για τις συνεχιζόμενες διεκδικήσεις της Άγκυρας, το καθεστώς «ορισμένων νησιών του Αιγαίου», αλλά και το ζήτημα της αποστρατικοποίησης, του εναέριου χώρου, καθώς και των ομογενών, στα οποία με τον ομόλογο του, Γιώργο Γεραπετρίτη προσπαθούν να βρουν μία νέα οπτική, κάνοντας λόγο για ζητήματα που χρονίζουν και στα οποία αναζητείται μία νέα οπτική.
Αναγνωριστικές συναντήσεις
Στην Αθήνα την Τρίτη βρέθηκε για σειρά συναντήσεων με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη και την υφυπουργό Εξωτερικών, Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου η Μαρία Άνχελα Ολγκίν Κουεγιάρ.
Η «προσωπική», όπως ονομάζεται πλέον απεσταλμένη του ΓΓ των Ηνωμένων Εθνών, η οποία έχει ξεκινήσει ένα νέο γύρο επαφών με στόχο την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.
Η Κουεγιάρ, σύμφωνα με όσους την γνωρίζουν είναι μία έμπειρη διπλωμάτης, η οποία έχει στόχο να φέρει αποτελέσματα.
Ήρθε για να ακούσει
Η άφιξη της στην Αθήνα ακολούθησε τις επαφές της στην Κύπρο, με τον πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκο Χριστοδουλίδη, τον τουρκοκύπριο ηγέτη, Ερσίν Τατάρ.
Όπως τόνιζαν αρμόδιες πηγές στο in η Κουεγιάρ στις επαφές της σε Μέγαρο Μαξίμου και υπουργείο Εξωτερικών ήρθε κυρίως για να ακούσει και όχι για να τοποθετηθεί. Τουλάχιστον όχι ακόμα, αφού για να σχηματίσει άποψη θα πρέπει να έχει δει και να έχει μιλήσει με όλες τις πλευρές.
Μετά την Αθήνα η Κουεγιάρ αναμένεται να βρεθεί στην Τουρκία προκειμένου να έχει συναντήσεις με τον ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν αλλά και με τον ΥΦΥΠΕΞ, Μπουράκ Ακτσαπάρ. Ενώ θα ακολουθήσει και επίσκεψη στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η Ελλάδα επιμένει στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης
Κατά τη συνάντηση του με την αξιωματούχο του ΟΗΕ, ο Γεραπετρίτης σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΞ «τόνισε ότι η Ελλάδα στηρίζει θερμά τις προσπάθειες για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στη βάση της Διζωνικής, Δικοινοτικής Ομοσπονδίας και του πλαισίου που έχει διαμορφωθεί από τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και ότι είναι απαραίτητο να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια για επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης στη βάση του Διεθνούς Δικαίου και των Ευρωπαϊκών αξιών».
Παράλληλα ο ΥΠΕΞ «εξέπεμψε το μήνυμα ότι η λύση του Κυπριακού σε αυτό το πλαίσιο θα δημιουργήσει συνθήκες σταθερότητας, ειρήνης και οικονομικής ανάπτυξης σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο». Η κατ’ ιδίαν συνάντηση Κουεγιάρ – Γεραπετρίτη κράτησε πάνω από μία ώρα.
Τα ίδια άκουσε η Κουεγιάρ τόσο από τον Μητσοτάκη όσο και από την Παπαδοπούλου.
Με την Αθήνα να στέλνει το μήνυμα, όπως σημείωναν αρμόδιες πηγές στο in, ότι δεν μπορεί να γίνει συζήτηση στη βάση της διχοτομικής πρότασης περί δύο κρατών, στην οποία επιμένει το κατοχικό καθεστώς και η Άγκυρα.
Η Άγκυρα κρατάει τα κλειδιά
Την ίδια στιγμή η ελληνική διπλωματία κατέστησε σαφές ότι τα κλειδιά για την οποιαδήποτε εξέλιξη στο Κυπριακό είναι αυτή τη στιγμή στην Άγκυρα και όχι στην Αθήνα.
Με την Κουεγιάρ να σημειώνει – σύμφωνα με πληροφορίες, την καχυποψία από την τουρκοκυπριακή πλευρά, αλλά και την ανάγκη να υπάρξει αλλαγή στάσης στο ζήτημα της λύσης δύο κρατών. Η ελληνική πλευρά σύμφωνα με πληροφορίες ωστόσο έκανε συγκεκριμένες προτάσεις όσον αφορά τους τρόπους οικοδόμησης εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων.
Θα δείξει αν υπάρχει διάθεση για λύση
Διπλωμάτες με γνώση των εξελίξεων τόνιζαν πως η στάση της τουρκικής πλευράς θα δείξει εάν υπάρχει διάθεση για πραγματική επανεκκίνηση των συνομιλιών για το Κυπριακό ή αν η Άγκυρα συναίνεσε απλά για να κερδίσει χρόνο ή αν έχει διάθεση για αναδίπλωση που θα μπορούσε να οδηγήσει σε σπάσιμο του αδιεξόδου.
Η επαναπροσέγγιση Αθήνας – Άγκυρας θεωρητικά δημιουργεί ένα θετικό περιβάλλον εξελίξεων και όσον αφορά την Κύπρο, στην πράξη ωστόσο αυτό έχει αποδειχθεί ότι, μέχρι στιγμής, δεν έχει αποδώσει.
Το Κυπριακό μεγάλο ζήτημα
Εάν μάλιστα βασιστεί κανείς στις δηλώσεις Φιντάν, το Κυπριακό στις συνομιλίες Ελλάδας – Τουρκίας έχει μπει στο ράφι. Κάτι που Αθήνα και Άγκυρα τυπικά νομιμοποιούνται να πράξουν, αφού τις αποφάσεις πρέπει να λάβουν ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή πλευρά και Ελλάδα και Τουρκία να τις υποστηρίξουν.
Ωστόσο η διάσταση που έθεσε ο Γεραπετρίτης, σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΥΠΕΞ, πως η λύση του Κυπριακού συνδέεται άμεσα με τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, είναι ένας μοχλός πίεσης που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί προς την Άγκυρα.
Η στάση των ΗΠΑ
Ερώτημα παραμένει και ποια θα είναι η στάση των ΗΠΑ. Κάτι που θα μπορούσε να τεθεί επί τάπητος έστω και άτυπα, κατά τη διάρκεια των επαφών για το Στρατηγικό Διάλογο, ΗΠΑ – Ελλάδας. Και δη στο κεφάλαιο της ενέργειας. Το αν θα συζητηθεί και πώς θα διατυπωθεί η όποια θέση για το σχήμα 3+1 Ελλάδα – Κύπρος – Ισραήλ + ΗΠΑ, θα μπορούσε να είναι ένα σαφές μήνυμα.
Να σημειωθεί ότι το ραντεβού Γεραπετρίτη – Μπλίνκεν στην Ουάσιγκτον έχει κλειστεί για τις 9 Φεβρουαρίου, την ερχόμενη Παρασκευή, στις 8:30πμ, τοπική ώρα.
Με τον υπουργό Εξωτερικών να έχει ήδη προγραμματίσει τη βδομάδα μετά τις επαφές του στην Ουάσιγκτον και συνάντηση με το ΓΓ του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες στη Νέα Υόρκη, όπου το Κυπριακό θα συζητηθεί διεξοδικά.
Και μπορεί οι σχέσεις Ελλάδας – ΗΠΑ να έχουν φτάσει σε σημείο που ο Στρατηγικός Διάλογος να μην αναμένεται να έχει εκπλήξεις, αλλά επανάληψη των διθυραμβικών δηλώσεων, ωστόσο η σταθερή πολιτική της Τουρκίας σε μία σειρά ζητημάτων αποδεικνύει πως τα ζητήματα στην περιοχή εξακολουθούν να ζητούν λύσεις, προκειμένου η ηρεμία αυτής της περιόδου να μην είναι απλά μία ακόμα παρένθεση.
Με το Κυπριακό να παραμένει ένα θέμα που μπορεί ανά πάσα στιγμή να επαναφέρει την ένταση στην περιοχή.
