Τι είναι η ενσυναίσθηση; Σημαίνει πως νιώθω μαζί με τον άλλο, μοιραζόμαστε ένα συναίσθημα, και έτσι ξεπερνάμε τα στενά όρια του εαυτού μας.
Η ιστορία που θα διαβάσετε είναι αληθινή και αποδεικνύει περίτρανα τον ορισμό της ενσυναίσθησης.
Σε έναν κόσμο που, λίγοι άνθρωποι αμφισβητούν τις υποθέσεις τους η ιστορία αυτή δείχνει γιατί η ταπεινότητα και η ενσυναίσθηση εξακολουθούν να έχουν σημασία.
Πρόκειται για ένα περιστατικό που διαδραματίστηκε στο σταθμό τρένου και το περιγράφει στον Guardian ο Ravi Holy, ο εφημέριος ενός χωριού στο Κέντ της Αγγλίας.
Διαβάστε την ιστορία του…
«Τον πέρασα για ρατσιστή»
Είναι μια ερώτηση που έχω κάνει πολλές φορές σε ταξίδια με τρένο.
«Με συγχωρείς, φίλε, θα σε πείραζε να προσέχεις τα πράγματά μου όσο θα πάω στην τουαλέτα, σε παρακαλώ;».
Συνήθως απαντώ με ένα φιλικό «βέβαια».
Αυτή τη φορά ήμουν ήδη έτοιμος να φύγω όταν ο συνταξιδιώτης μου, ο λευκός άντρας της ανώτερης μεσαίας τάξης με το ριγέ κοστούμι, είπε: «Βασικά, δεν αισθάνομαι άνετα με αυτό …».
Υπάρχει ένα συμβόλαιο στην ευγενική κοινωνία: συνήθως, αν το ζητήσουμε ευγενικά, κάνουμε πράγματα ο ένας για τον άλλον. Είναι σοκαριστικό όταν αυτό καταρρέει.
Ως ιεροκήρυκας, σπάνια χάνω τα λόγια μου, αλλά, σε αυτή την περίπτωση, απλώς επανέλαβα αυτό που είπε με ένα ακατανόητο ερωτηματικό στο τέλος: «Δεν αισθάνεστε άνετα;!» Εκείνος έμεινε στη θέση του. «Λοιπόν, όταν ένας άγνωστος μου ζητάει να προσέχω ένα άγνωστο πακέτο με αγχώνει, ναι».
«Καταλαβαίνω», απάντησα, πιθανώς ενεργοποιημένος από την απόρριψη. «Και το γεγονός ότι είμαι Ασιάτης το κάνει χειρότερο… ;!». Τον πέρασα για ρατσιστή.
«Θέλω να ζητήσω συγγνώμη»
Αρνήθηκε σθεναρά ότι η φυλή μου είχε οποιαδήποτε σχέση με το θέμα, αλλά εγώ δεν τον πίστεψα – ούτε και, όπως φαίνεται, ο μοναδικός μάρτυρας του περιστατικού, ο οποίος μου χάρισε ένα συμπονετικό χαμόγελο καθώς κατευθυνόμουν προς την τουαλέτα. Η οποία, φυσικά, ήταν απασχολημένη. Αλλά καθώς περίμενα να ελευθερωθεί, μου φάνηκε παράξενο που ο άνδρας ήταν ακόμα στη θέση του: αν πραγματικά πίστευε ότι ήμουν τρομοκράτης, γιατί δεν είχε μετακινηθεί ή δεν είχε ειδοποιήσει τον φρουρό; Και θα είχε πράγματι αντιδράσει όπως είχε αντιδράσει αν έμοιαζα με εφημέριο της Εκκλησίας της Αγγλίας: Αν φορούσα το κληρικό μου κολάρο αντί για τζιν και φούτερ με κουκούλα;
Επιστρέφοντας στη θέση μου, έπαιξα με την ιδέα να το κάνω αυτό μια «διδακτική στιγμή»: Να τον βοηθήσω να δει τον παραλογισμό της θέσης του και την πιθανή ασυνείδητη προκατάληψη πίσω από αυτήν, αλλά μόλις έφτασα εκεί, αρκέστηκα σε ένα παθητικό-επιθετικό κούνημα του κεφαλιού και επέστρεψα στο βιβλίο μου. Και τότε συνέβη.
Πριν διαβάσω λέξη, ο άνδρας έσκυψε απέναντι και είπε: «Θέλω να ζητήσω συγγνώμη: τώρα που το ξανασκέφτομαι, αυτό που είπα ήταν μάλλον άδικο. Αλλά ως κάποιος που δούλευε στην αντιτρομοκρατική, έχω κυριολεκτικά πτυχίο στην παράνοια…».
«Αν κάνεις λάθος, κάνε κάτι γι’ αυτό»
Λοιπόν, όπως ο Τζον Τραβόλτα στο Pulp Fiction, πιστεύω ότι «όταν ένας άνθρωπος παραδέχεται ότι κάνει λάθος, συγχωρούνται αμέσως όλα τα λάθη του» (και νομίζω ότι και ο Ιησούς είπε κάτι τέτοιο).
Έτσι, χωρίς δισταγμό, του έσφιξα με ενθουσιασμό το χέρι και τον ευχαρίστησα για την, ειλικρινά, ταπεινή του ταπεινότητα.
Οι ειλικρινείς συγγνώμες είναι σπάνιες στον σημερινό κόσμο, αλλά η ταχύτητα με την οποία πέρασε από την άμυνα στη συμφιλίωση ήταν πραγματικά αξιοσημείωτη. Αυτό είναι ή θα έπρεπε να είναι το άλλο κοινωνικό συμβόλαιο. Αν κάνεις λάθος, κάνε κάτι γι’ αυτό. Κάνε στους άλλους … ή κάτι τέτοιο.
«Συμφωνήσαμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση με ποτό»
Έτσι, στη συνέχεια, είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση για το συνεχιζόμενο πρόβλημα της ισλαμιστικής τρομοκρατίας και την αυξανόμενη απειλή από την ακροδεξιά, πριν ανταλλάξουμε λεπτομέρειες και συμφωνήσουμε να συνεχίσουμε τη συζήτηση κάποια στιγμή με ένα ποτό.
Μοιράστηκα αυτή την ιστορία αποκατάστασης της πίστης στην ανθρωπότητα στα κοινωνικά μου δίκτυα, λαμβάνοντας περισσότερα «likes» από οτιδήποτε άλλο είχα δημοσιεύσει ποτέ πριν.
Υποθέτω ότι σε μια εποχή πρωτοφανούς κοινωνικού διχασμού σε αυτή τη χώρα, ένα παράδειγμα πραγματικής ζωής, σε πραγματικό χρόνο, δύο αγνώστων που όχι απλώς επιλύουν μια πιθανή σύγκρουση αλλά δημιουργούν μια πιθανή φιλία ως αποτέλεσμα αυτού, είναι τόσο ενθαρρυντικό όσο και εκπληκτικό.
«Τα πιο δεξιά σχόλια»
Δεν το είδαν όλοι έτσι.
Το μόνο αόριστα αρνητικό σχόλιο που έλαβα ήταν από έναν από τους πιο δεξιούς, «αντι-ξύπνιους» γνωστούς μου. Με ρώτησε με νόημα αν είχα επίσης ζητήσει συγγνώμη- επειδή, ουσιαστικά, αποκάλεσα τον άνθρωπο ρατσιστή…
Ένας συνάδελφος ιερέας πετάχτηκε προς υπεράσπισή μου, προτείνοντας ότι η ευγενική αποδοχή της συγγνώμης του είχε εκπληρώσει και με το παραπάνω την ηθική μου υποχρέωση, μια σιωπηρή άφεση αμαρτιών μετά από μια ρητή εξομολόγηση, αλλά η ερώτηση με προκάλεσε.
Είχα σίγουρα αποδώσει ένα κίνητρο στον συνταξιδιώτη μου, το οποίο τα στοιχεία δεν υποστήριζαν πλέον.
Μήπως, λοιπόν, είχα τυφλωθεί απέναντι στη δική μου ασυνείδητη προκατάληψη, υποθέτοντας ότι ο άνδρας με το ριγέ κοστούμι είχε πρόβλημα με τους καφετί ανθρώπους, ενώ, στην πραγματικότητα, ήταν απλώς καλύτερα ενημερωμένος για τις τακτικές των σύγχρονων τρομοκρατικών ομάδων (ανεξαρτήτως πεποιθήσεων);
Ο φίλος μου που είναι κατά της αφύπνισης θα αποκαλούσε πιθανώς τη στάση μου «αντίστροφο ρατσισμό», αλλά δεν νομίζω ότι αυτό είναι κάτι τέτοιο.
«Και οι δύο διαχειριστήκαμε τις σκανδάλες μας»
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι έγχρωμοι άνθρωποι είναι κάπως νευρικοί. Είναι κατανοητό, επίσης, ότι κάποιος που έχει σπουδάσει τρομοκρατία είναι υπερ-επιφυλακτικός: ένα κυριολεκτικό πτυχίο στην παράνοια.
Οπότε, ίσως εδώ να είναι η διδακτική στιγμή: Και οι δύο ενεργοποιηθήκαμε, αλλά και οι δύο διαχειριστήκαμε τις σκανδάλες μας. Εγώ, αποφασίζοντας να μην διαφωνήσω μαζί του- εκείνος, αναλογιζόμενος τη συμπεριφορά του και ζητώντας γρήγορα συγγνώμη. Ίσως του ζητήσω συγγνώμη όταν συναντηθούμε για ένα ποτό. Ίσως πρέπει όλοι μας να περπατήσουμε ένα μίλι στη θέση κάποιου άλλου.
