Η Ελλάδα είναι ανάμεσα στις επτά κυβερνήσεις που θέλουν να νομιμοποιήσουν την κατασκοπεία δημοσιογράφων σε περίπτωση απειλής για την εθνική ασφάλεια. Η EFJ καταδικάζει και όπως αναφέρει η ιταλική ιστοσελίδα «articolo21.org»:
«Η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (EFJ) καταδικάζει σθεναρά την προσπάθεια επτά κυβερνήσεων να νομιμοποιήσουν την κατασκοπεία δημοσιογράφων μέσω του νόμου της ΕΕ για την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Το EFJ καλεί το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απορρίψουν αυτό το ανελεύθερο και κατασταλτικό αίτημα.
Οι διαπραγματεύσεις για τον Ευρωπαϊκό Νόμο για την Ελευθερία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης (EMFA) πλησιάζουν στο τέλος τους. Την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου, ο τελευταίος τριμερής διάλογος θα αφορά μόνο το άρθρο 4 του EMFA και τη χρήση spyware κατά δημοσιογράφων. Εν τω μεταξύ, το Investigate Europe, Disclose and Follow The Money αποκάλυψε έγγραφα, σύμφωνα με τα οποία ορισμένες κυβερνήσεις (Γαλλία, Ιταλία, Μάλτα, Ελλάδα, Κύπρος, Σουηδία και Φινλανδία) θέλουν να νομιμοποιήσουν την κατασκοπεία δημοσιογράφων σε περίπτωση απειλής για την εθνική ασφάλεια.
Η νομιμοποίηση
Όπως δείχνουν ορισμένες σημειώσεις από το Συμβούλιο των Μονίμων Αντιπροσώπων της συνεδρίασης της ΕΕ τον Νοέμβριο του 2023, που δημοσιεύθηκαν από την κοινοπραξία Investigate Europe, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Ελλάδα, η Κύπρος, η Σουηδία και η Φινλανδία θέλουν να νομιμοποιήσουν την κατασκοπεία δημοσιογράφων. Και θέλουν να το κάνουν χρησιμοποιώντας έναν νόμο που αποσκοπεί στην προστασία της δημοσιογραφίας, τον Ευρωπαϊκό Νόμο για την Ελευθερία των Μέσων Ενημέρωσης.
Εάν εγκριθεί η εξαίρεση της εθνικής ασφάλειας, ο νόμος θα δημιουργήσει ένα επικίνδυνο κενό
Η ιστορία χρονολογείται από τον Ιούνιο του 2023, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εισήγαγε μια νέα εξαίρεση από τη γενική απαγόρευση χρήσης spyware κατά δημοσιογράφων. Αναφέρει ότι οι διατάξεις για την αποτελεσματική προστασία των δημοσιογραφικών πηγών «δεν θίγουν την ευθύνη των κρατών μελών για τη διαφύλαξη της εθνικής ασφάλειας». Αυτή η παρέκκλιση στην πραγματικότητα απορρίφθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όπως αναφέρει το κείμενο που ψηφίστηκε από τους ευρωβουλευτές τον Οκτώβριο, η χρήση spyware μπορεί να αποφασιστεί μόνο κατά περίπτωση από ανεξάρτητο δικαστή.
Πιέσεις
Τουλάχιστον επτά κράτη μέλη της ΕΕ πιέζουν τώρα ξανά για την εξαίρεση της «εθνικής ασφάλειας», η οποία ουσιαστικά θα τους νομιμοποιούσε να κατασκοπεύουν δημοσιογράφους. Όπως γράφτηκε στις σημειώσεις, για την Ιταλία η εξαίρεση αντιπροσωπεύει μια «κόκκινη γραμμή». Εάν δεν επιτρεπόταν η κατασκοπεία δημοσιογράφων, η ακροδεξιά κυβέρνηση της Giorgia Meloni πιθανότατα θα απαγόρευε το EMFA.
Όπως αναφέρει το Investigate Europe, η Γερμανία ξεκίνησε μια προσπάθεια την τελευταία στιγμή να σώσει τον νόμο, αποφεύγοντας τη ρητή αναφορά της «εθνικής ασφάλειας». Ωστόσο, θα μπορούσαμε να δούμε τρία σενάρια την Παρασκευή: Εάν αυτές οι συνομιλίες δεν καταλήξουν σε συμφωνία, ο νόμος θα μπορούσε να καταρρεύσει, αφήνοντας ευάλωτες τις ελευθερίες των μέσων ενημέρωσης σε όλη την Ευρώπη. Εάν επιτευχθεί μια μέση λύση, ο νόμος θα μπορούσε να θεσπίσει κρίσιμα βασικά μέτρα για την ελευθερία του Τύπου. Αλλά αν εγκρινόταν η «εξαίρεση για την εθνική ασφάλεια», ο νόμος θα δημιουργούσε ένα επικίνδυνο κενό.
«Είμαστε βαθιά συγκλονισμένοι από τα αιτήματα αυτών των επτά κυβερνήσεων, οι οποίες παραβιάζουν τα ευρωπαϊκά νομικά πρότυπα για την ελευθερία του Τύπου, όπως ορίζονται από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», δήλωσε η Maja Sever, πρόεδρος της EFJ. «Η εισαγωγή μιας τέτοιας εξαίρεσης σε ένα κείμενο που ισχυρίζεται ότι προωθεί την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης στην Ευρώπη είναι καθαρή πρόκληση. Καλούμε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να απορρίψουν σθεναρά αυτήν την ανελεύθερη διάταξη, η οποία απειλεί όχι μόνο την προστασία των δημοσιογραφικών πηγών, αλλά και τη δημοκρατία», τόνισε η Σέβερ.
