Δύο χρόνια μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, που κάποτε αποτελούσε προορισμό για τους Αμερικανούς νεοναζί, πολλοί από το υπόγειο ακροδεξιό κίνημα στις ΗΠΑ, τον αποκηρύσσουν με ζήλο και συμβουλεύουν τους οπαδούς τους να μείνουν μακριά.
Οι εξτρεμιστές βλέπουν τώρα την επερχόμενη εκλογική χρονιά ως κομμένη και ραμμένη στα μέτρα τους για ακτιβισμό στο εσωτερικό μέτωπο.
Στην αρχή του πολέμου, το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφάλειας (DHS) εξέδωσε ένα δελτίο πληροφοριών ότι ακροδεξιοί Αμερικανοί εξτρεμιστές κατευθύνονταν στη σύγκρουση και θα μπορούσαν να τη χρησιμοποιήσουν για να βελτιώσουν τις τρομοκρατικές τους δεξιότητες και να τις φέρουν πίσω στις ΗΠΑ.
Μετά από μια ανοιχτή πρόσκληση για διεθνείς εθελοντές, ο ουκρανικός στρατός προσέλκυσε σχεδόν 20.000 μαχητές από όλο τον κόσμο. Μέσα σε λίγες εβδομάδες, υπήρχαν ήδη οι λεγόμενοι Αμερικανοί «Boogaloo Bois» που πετούσαν για την Ουκρανία.
Σε ένα ηχητικό μήνυμα του Νοεμβρίου 2023 στο Telegram, ο πρώην πεζοναύτης Christopher Pohlhaus – ο ηγέτης του νεοναζιστικού δικτύου Blood Tribe, γνωστού για τις ρατσιστικές και ομοφοβικές διαμαρτυρίες του σε όλες τις ΗΠΑ – είπε στους οπαδούς του ότι δεν επιτρέπει στα «παιδιά του» να συμμετάσχουν στη σύγκρουση.
«Θα εξακολουθήσω να υποστηρίζω τον αγώνα του λαού εκεί», δήλωσε ο Pohlhaus πριν εξηγήσει πώς μια διαφωνία με τον προσωπικό του σύμμαχο και αρχηγό της ρωσικής πολιτοφυλακής που μάχεται για την Ουκρανία, Denis Nikitin (στον οποίο ο Pohlhaus υποσχέθηκε πίστη το καλοκαίρι), προκάλεσε τη διακοπή των σχέσεων της ομάδας.
«Δεν πρόκειται να επιτρέψω οι προσπάθειες και το αίμα των δικών μας, των δικών μου ανθρώπων να πάνε προς την κατεύθυνση [του πολέμου]», είπε.
Σύμφωνα με τον ίδιο, αν και αρκετά από τα μέλη του ήταν «σούπερ ενθουσιασμένα και ετοιμάζονταν να πάνε στην Ουκρανία», θα έστρεφαν όλα τα χρήματα και τους πόρους τους στο να επικεντρωθούν στον εγχώριο ακτιβισμό, ιδιαίτερα στις συγκεντρώσεις μίσους, μη βλέποντας κανένα όφελος στο να πολεμήσουν στο ουκρανικό μέτωπο.
Για τους Ευρωπαίους νεοναζί, όμως, η σύγκρουση βρίσκεται στο κατώφλι τους. Ο ανεξέλεγκτος ρωσικός ιμπεριαλισμός εξακολουθεί να θεωρείται από τα εθνικιστικά κινήματα σε όλη την ήπειρο ως μια πολύ κοντινή απειλή
Στο ίδιο μήνυμα, ο Pohlhaus, ο οποίος επιβεβαίωσε την ηχογράφηση στον Guardian μέσω γραπτού μηνύματος, αναγνώρισε ότι ήταν ένας από τους τελευταίους νεοναζί ηγέτες που εμφανίστηκαν δημόσια στις ΗΠΑ και υποστήριξαν τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Το αν ο Pohlhaus ήταν σοβαρός ή όχι για τον πόλεμο είναι ένα άλλο ερώτημα. Κάποιοι στο ευρύτερο νεοναζιστικό κίνημα των ΗΠΑ έχουν χρησιμοποιήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία ως ένα είδος live-action ρόλων για να ενισχύσουν τη μαχητική τους αξιοπιστία, ακόμη και αν οι ιστορίες για τα κατορθώματά τους δεν είναι αληθινές.
Ο Kent McLellan, ένας Ιταλός που εργαζόταν με τον Pohlhaus και είναι γνωστός με το ψευδώνυμο «Boneface», αποκαλύφθηκε ότι έλεγε ψέματα σχετικά με την τον πόλεμο της Ουκρανίας το καλοκαίρι.
Από την πλευρά του, το Κρεμλίνο έχει στρατολογήσει νεοναζί για τον δικό του σκοπό – ο συνιδρυτής της μισθοφορικής ομάδας Wagner Group, Dmitry Utkin, όχι μόνο ονόμασε την οργάνωσή του με το όνομα του αγαπημένου συνθέτη του Τρίτου Ράιχ, αλλά είχε το λογότυπο της Waffen-SS τατουάζ και στις δύο πλευρές του λαιμού του.
Ο πόλεμος βρίσκεται επίσης σε σημείο κρίσης για την Ουκρανία, καθώς το Ρεπουμπλικανικό κόμμα μπλοκάρει την αμερικανική βοήθεια προς το Κίεβο στο Κογκρέσο, λόγω των απαιτήσεων να ενισχυθούν πρώτα τα νότια σύνορα με το Μεξικό και να γίνουν δρακόντειες αλλαγές στο σύστημα ασύλου των ΗΠΑ.
Μέσα στον ευρύτερο ιστό της νεοναζιστικής μαχητικότητας, η κουβέντα για την Ουκρανία έχει σχεδόν εξατμιστεί, με τη σύγκρουση στη Γάζα και τα εσωτερικά ζητήματα να επισκιάζουν αυτό που κάποτε ήταν ένα καλά παρακολουθούμενο παγκόσμιο γεγονός.
Βλέποντας καμία αξία στην αποστολή ανδρών για να αποκτήσουν πολεμική εμπειρία στην πρώτη γραμμή, με πολύ υψηλό κίνδυνο θανάτου ή σύλληψης κατά την επιστροφή, οι ακροδεξιοί εξτρεμιστές των ΗΠΑ βλέπουν την Ουκρανία ως μια σύγκρουση με ελάχιστα οφέλη.
Αλλά μόλις πριν από πέντε χρόνια, η Ουκρανία θεωρούνταν γόνιμο πεδίο εκπαίδευσης για ακροδεξιούς εξτρεμιστές.
Ο Rinaldo Nazzaro, ο εγκατεστημένος στη Ρωσία πρώην εργολάβος του Πενταγώνου, που μετατράπηκε σε ιδρυτή της διεθνούς νεοναζιστικής οργάνωσης «Η Βάση», είπε στην ομάδα του σε μια μυστική συνάντηση ότι έβλεπε τον πόλεμο ως μια ευκαιρία για έναν πιθανό αγωγό εκπαίδευσης. Και ένα πρώην μέλος της «Βάσης», ο Ράιαν Μπέρτσφιλντ (που είχε εγκαταλείψει το Σώμα Πεζοναυτών), έκανε το ταξίδι στην Ουκρανία το 2019, αναζητώντας να ενταχθεί σε μια υπερεθνικιστική πολιτοφυλακή. Λίγο καιρό μετά την άφιξή του, οι ουκρανικές μυστικές υπηρεσίες τον απέλασαν μαζί με έναν άλλο Αμερικανό για τρομοκρατικές δραστηριότητες.
Ο Joshua Fisher-Birch, αναλυτής της ακροδεξιάς για το Counter Extremism Project, παρακολουθεί τους ακροδεξιούς εξτρεμιστές και τη γοητεία που τους ασκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία.
«Η κουβέντα μεταξύ της αμερικανικής διαδικτυακής ακροδεξιάς σχετικά με το ταξίδι στην Ουκρανία για να πολεμήσει κατά της ρωσικής εισβολής έχει μειωθεί τον τελευταίο χρόνο» δήλωσε, επισημαίνοντας ότι σε ορισμένες περιπτώσεις η συζήτηση για το εγχείρημα του πολέμου «είτε δεν ήταν ποτέ σοβαρή», είτε ήταν μια απροκάλυπτη «προσπάθεια να συγκεντρωθούν χρήματα, είτε εγκαταλείφθηκε λόγω της βάναυσης πραγματικότητας της σύγκρουσης, ή επειδή δεν έβλεπε πλέον στόχο για το αμερικανικό κίνημα».
Η απειλή της επιβολής του νόμου λειτούργησε επίσης ως σημαντικός αποτρεπτικός παράγοντας για τους νεοναζί που προσπάθησαν να συμμετάσχουν στην ουκρανική πολεμική προσπάθεια.
Διαφορετική η κατάσταση για τους Ευρωπαίους νεοναζί
Για τους Ευρωπαίους νεοναζί, από την άλλη πλευρά, η σύγκρουση βρίσκεται στο κατώφλι τους.
Ο ανεξέλεγκτος ρωσικός ιμπεριαλισμός εξακολουθεί να θεωρείται από τα εθνικιστικά κινήματα σε όλη την ήπειρο ως μια πολύ κοντινή απειλή. Θεωρούν (σ.σ. παραδόξως) ότι οι Αμερικανοί και οι αγγλόφωνοι μέσα στο κίνημά τους αγνοούν την πραγματικότητα της προπαγανδιστικής μηχανής του Κρεμλίνου.
«Κάνουμε ό,τι μπορούμε για να κατανοήσουμε το γεγονός ότι στην αγγλόφωνη σφαίρα κυριαρχεί κυρίως η προπαγάνδα του Κρεμλίνου και ότι πιθανώς δεν έχετε ακούσει ποτέ την αλήθεια», αναφέρθηκε σε έναν ευρωπαϊκό λογαριασμό νεοναζί στο Telegram τον περασμένο Μάρτιο.
«Με αυτό το δεδομένο, υπάρχει ακόμα ένα όριο στο πόση άγνοια μπορούμε να ανεχτούμε», συνεχίζει η ανάρτηση. «Σημειώστε ότι πολλοί από τους δικούς μας έχουν βρεθεί οι ίδιοι στην πρώτη γραμμή του μετώπου, και όλοι εδώ γνωρίζουν τουλάχιστον κάποιον που έχει βρεθεί εκεί».
Ευρωπαίοι δεξιοί εθνικιστές από τη Σκανδιναβία, την Πολωνία, τη Λευκορωσία και τη Ρωσία, μεταξύ άλλων, έχουν υπηρετήσει στις γραμμές του μετώπου. Αλλά για πολλούς Αμερικανούς εξτρεμιστές, η πραγματική προοπτική να συμμετάσχουν στη σύγκρουση ενέχει πρακτικές και υλικοτεχνικές δυσκολίες, καθώς και μεγάλο βαθμό κινδύνου για τη ζωή και τη σωματική ακεραιότητα.
«Μπερδεύουμε τη γοητεία για τη σύγκρουση ή για ορισμένες μονάδες μεταξύ των ακροδεξιών στο διαδίκτυο, με την πραγματική παρουσία τους στην Ουκρανία να πολεμούν», δήλωσε ο Kacper Rekawek, ανώτερος ερευνητής και επικεφαλής προγράμματος στο Διεθνές Κέντρο Αντιτρομοκρατίας και ειδικός σε θέματα ξένων μαχητών στην Ουκρανία.
Ο Rekawek δήλωσε ότι ένας από τους σημαντικότερους ανασταλτικούς παράγοντες για την ένταξη των Αμερικανών στον πόλεμο, έναντι των Ευρωπαίων, είναι η απόσταση και η γλώσσα. «Είναι μακριά», είπε, «είναι σε μια πολύ άγνωστη γλώσσα και κάνει κρύο εκεί έξω… Είναι μοναχικά εκεί έξω».
