Λίγες μέρες μετά το ψήφισμα – κόλαφο του Ευρωκοινοβουλίου για την κατάσταση με το κράτος δικαίου στη χώρα μας, στο στόχαστρο της επιτροπής LIBE του ευρωκοινοβουλίου, δηλαδή της επιτροπής για τις πολιτικές ελευθερίες, τη δικαιοσύνη και τις εσωτερικές υποθέσεις, βρέθηκεκαι πάλι η χώρα μας, στο πλαίσιο συζήτησης της επιτροπής για τα ζητήματα που αφορούν τη μεταχείριση των μεταναστών στα ελληνικά σύνορα.
Στο επίκεντρο η τραγωδία της Πύλου, με τουλάχιστον 600 θύματα, αλλά και άλλες περιπτώσεις κακομεταχείρισης μεταναστών.
Απαντώντας ο εκπρόσωπος των ΓΧΣ τόνισε ότι όταν στην έρευνά τους συναντούν πλήθος παρόμοιων μαρτυριών τους, δεν μπορούν να μιλήσουν για «εξαίρεση».
Σοκαριστικές καταγγελίες για κακοποιήσεις
Η συζήτηση ξεκίνησε με τοποθέτηση του εκπροσώπου των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ζουλιάν Μπουά Κολέτ, ο οποίος μίλησε για παράνομες επαναπροωθήσεις, για απαράδεκτες συνθήκες κράτησης και για ταπεινωτικές σωματικές έρευνες στα ελληνικά σύνορα.
Ανάμεσα στα αλλα μετέφερε μία μαρτυρία ασθενούς των Γιατρών Χωρίς Σύνορα που περιλήφθηκε σε έκθεση της οργάνωσης στο τέλος της περασμένης χρονιάς: «Έβαλε το δάκτυλό του μέσα στον κόλπο μου και στον πρωκτό μου, άρχισε να θωπεύει τους μαστούς μου, μου έκοψε το σουτιέν μου. Του είπα, κύριε εγώ θηλάζω μωρό. Στη συνέχεια άρχισε να πιάνει τα μαλλιά μου, να μου τα τραβάει. Μετά έγδυσε το μωρό μου, έσκισε την πάνα του και άρχισε να την ψάξει. Τι αναζητούσες; χρήματα; Το ίδιο έκανε και με τις υπόλοιπες γυναίκες. Στους άνδρες έβαζε το δάκτυλο στον πρωκτό τους, χωρίς να αλλάζει καν γάντια, απλώς πήγαινε από τον έναν στον άλλο, με όλους να βλέπουν.»
Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Αυτό είναι αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Ευρώπη».
Ο εκπρόσωπος των ΓΧΣ επέμεινε ότι όλα αυτά είναι καταγεγραμμένα στην έκθεση της οργάνωσης που ανάμεσα στα άλλα καταγράφει μαρτυρίες ανθρώπων που επαναπροωθήθηκαν ακόμη και 7 φορές αλλά και μαρτυρίες για ταπεινωτικές σωματικές έρευνας και απαράδεκτες συνθήκες κράτηςσης. Υποστήριξε ότι είναι το πρόβλημα είναι μια συνολική ευρωπαϊκή πολιτική που τελικά οδηγεί σε αυτή τη βία σε βάρος των μεταναστών και των προσφύγων στα σύνορα της Ευρώπης.
Παίρνοντας τον λόγο η ευρωβουλεύτρια της ΝΔ κ. Ε. Βόζενμπεργκ, εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, υποστήριξε ότι «αυτό δεν είναι το πραγματικό πρόσωπο της Ελλάδας» και ότι έχουν φτιαχτεί 33 κέντρα υποδοχής με καλές συνθήκες. Επέμεινε ότι τυχόν τέτοιες περιπτώσεις ήταν εξαιρέσεις και όχι ο κανόνας,
Απαντώντας ο εκπρόσωπος των ΓΧΣ επέμεινε ότι όταν βλέπουν να επαναλαμβάνεται ένα μοτίβο κακοποιητικών πρακτικών δεν μπορούν να μιλούν για «εξαιρέσεις», ενώ ανάλογο ήταν και το σχόλιο της Μπριγκιτ Σίπελ εκ μέρους της ομάδας Σοσιαλιστών.
Απουσία καταλογισμού ευθυνών για την τραγωδία της Πύλου
Μεγάλη συζήτηση έγινε και για το ναυάγιο της Πύλου και το εάν ή όχι θα ριχθεί φως σε τυχόν ευθύνες του Λιμενικού Σώματος και των ελληνικών αρχών για αυτή την τραγωδία. Η εκπρόσωπος της Διεθνούς Αμνηστία Αντριάνα Τιντόνα επέμεινε ότι υπάρχουν σοβαρά ερωτήματα για την ακεραιότητα, την ανεξαρτησία των αρχών που κάνουν την έρευνα και τον τρόπο συλλογής αποδεικτικών στοιχείων, ενώ υπογράμμισε ότι υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός οικογενειών που εξακολουθούν να μην γνωρίζουν τι έγινε με τους δικούς τους ανθρώπους.
«Δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν θα κατηγορηθείτε ότι δυσφημείτε το ελληνικό κράτος»
Παρέμβαση έκανε και ο Συνήγορος του Πολίτη Ανδρέας Ποττάκης, ο οποίος επισήμανε στα μέλη της επιτροπής του ευρωκοινοβουλίου ότι « δεν μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι δεν θα θεωρηθείτε ότι είστε τμήμα της διαβόητης συνωμοσίας που δυσφημεί το ελληνικό κράτος».
Ο Συνήγορος του Πολίτη σημείωσε ότι στην Ελλάδα υπάρχει ανεξαρτησία ανάμεσα στην πειθαρχική και την ποινική έρευνα και γι’ αυτό ως η Ανεξάρτητη Αρχή που εγγυάται ότι τηρούνται οι διαδικασίες για τις πειθαρχικές διώξεις σε βάρος ενστόλων επέμεινε εξαρχής ότι έπρεπε να γίνει πειθαρχική έρευνα εντός του Λιμενικού Σώματος.
Όμως, αυτό που διαπίστωσε ήταν απροθυμία να γίνει πραγματικός έλεγχος και διερεύνηση από το υπουργείο Μετανάστευσης και το Λιμενικό Σώμα.
Ήταν μάλιστα αυτή η καθυστέρηση που οδήγησε τον Συνήγορο του Πολίτη να προχωρήσει τελικά στην πραγματοποίηση δικής του έρευνας για το εάν υπήρξαν παραλείψεις ή πράξεις του Λιμενικού Σώματος που συνέβαλαν στο να φτάσουμε στην τραγωδία.
Ευρωπαία Συνήγορος του Πολίτη: Διέταξα έρευνα σε βάρος της Frontex
Στη συζήτηση τοποθετήθηκε και η Ευρωπαία Συνήγορος του Πολιτη Έμιλι Ο’Ράιλι η οποία υποστήριξε ότι το βασικό ερώτημα είναι πώς φτάσαμε σε μια τραγωδία όπως αυτή της Πύλου.
Υπογράμμισε ότι πολύ νωρίς έγινε σαφές ότι δεν θα γινόταν μια πλήρης σε βάθος και ανεξάρτητη διερεύνηση της υπόθεσης.
Σημείωσε ότι δεν μπορεί εκ της θέσεώς της να κάνει έρευνα σε βάρος κρατών μελών, όμως διέταξε έρευνα σε βάρος της αρμόδιας ευρωπαϊκής υπηρεσίας, της Frontex και οτι αναμένεται στο αμέσως προσεχές διάστημα να δημοσιοποιηθεί αυτή η έρευνα.
Σημειώνουμε ότι το ίδιο το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Frontex, έχει παραδεχτεί σε πρόσφατη έκθεσή του ότι υπήρξαν προβλήματα στο πώς οι ελληνικές αρχές χειρίστηκαν το ναυάγιο της Πύλου. Ειδικότερα η έκθεση αναφέρει ότι: «Οι ελληνικές αρχές φαίνεται ότι καθυστέρησαν την κήρυξη της επιχείρησης SAR (Έρευνας και Διάσωσης) μέχρι τη στιγμή του ναυαγίου του πλοίου, όταν δεν ήταν πλέον δυνατή η διάσωση όλων των επιβαινόντων, χρησιμοποίησαν ανεπαρκείς και ακατάλληλους πόρους σε σχέση με τον αριθμό των επιβαινόντων στο Adriana και δεν αξιοποίησαν τους πόρους που προσέφερε η Frontex….Το Γραφείο Θεμελιωδών Δικαιωμάτων εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι δεν έλαβε σχετικές πληροφορίες από τις ελληνικές αρχές ως απάντηση στην έρευνά του, αλλά αναμένει να λάβει τα αποτελέσματα των δύο εν εξελίξει εθνικών δικαστικών διαδικασιών, καθώς και της έρευνας του Έλληνα Συνηγόρου του Πολίτη».
Παρεμβαίνοντας η κ. Βόζενμπεργκ εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, επέμεινε ότι γίνεται διερεύνηση αναφερόμενη στη σύλληψη 9 ατόμων κατηγορούμενων ως διακινητών σε σχέση με την υπόθεση.
«Υπάρχει κάποιος με καρδία στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή;»
Στη συζήτηση παρενέβη και η Μπεάντε Γκμίντερ, από τη γενική διεύθυνση (DG) για μετανάστευση και τις εσωτερικές υποθέσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που υπερασπίστηκε το έργο της Επιτροπής στο συγκεκριμένο θέμα, σημειώνοντας ότι οι επιχειρήσεις διάσωσης είναι εθνική υπόθεση και μόνο τα ζητήματα επιτήρησης συνόρων είναι ευρωπαϊκή αρμοδιότητα. Υπογράμμισε πάντως ότι τα κράτη-μέλη είναι απρόθυμα ως προς τον συντονισμό για ζητήματα έρευνας και διάσωσης.
Η εκπρόσωπος της Επιτροπής δέχτηκε τα πυρά της ευρωβουλεύτριας του Renew Σοφί Ιντ’Βελτ που αναρωτήθηκε εάν υπάρχει πια κάποιος με καρδιά στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και κατηγόρησε την Επιτροπή ότι απλώς στηρίζει την ελληνική κυβέρνηση.
